Boekrecensie: ” Steen voor steen”
Ik ben een LEGO fan. Van jongs af aan heb ik mijn fantasie de loop gelaten met de oneindige mogelijkheden van de rechthoekige steentjes. Ik wilde dan ook graag mijn kinderen dit plezier overbrengen. Toen mijn oudste oud genoeg was, vond ik, kon ik niet vinden wat ik zocht. De eenvoud en creativiteit die mij voor ogen stond was veranderd in playmobil achtige voorstellingen. En playmobil kocht ik toch al wel.
Pas jaren later kwam ik weer in speelgoedwinkels en zonder problemen vond ik de lego die ik zocht. En zodoende zat ik weer menig 5 december avondje met jeukende vingers mij in te houden om niet de prachtige technics vrachtwagen of lego politiehuis in elkaar te zetten terwijl de kinderen al lang en breed in bed lagen.
Samenvatting
En precies hierover schrijft het boek “Steen voor Steen” geschreven door David C. Robertson. Het beschrijft de roerige geschiedenis van het bedrijf Lego uit Billund (Denemarken).
Het start bij de timmerwerkplaats van Ole Kirk Christiansen in 1932 toen hij het bedrijf LEGO oprichtte, de naam afgeleid van het deense ‘leg godt’ hetgeen ‘speel goed’ betekent. Hij ging houten speelgoed maken. Van houten speelgoed ging het naar kunststof en van producten naar systemen.
Het succesverhaal dendert door tot eind jaren negentig het bedrijf (achteraf gezien) desastreuze keuzes maakt. De keuzes die begin deze eeuw bijna leidde tot het faillissement. Wonder boven wonder wordt dit voorkomen en ziet het bedrijf kans opnieuw succesvol te worden. (Mooi schematisch weergegeven in een strategie plaatje, zie onderstaand)
Het boek beschrijft deze geschiedenis en analyseert de oorzaken van het ineenstorten, vat deze samen en formuleert diverse ‘lessons learned’. Eigenlijk is hierbij het boek op te delen in een aantal onderwerpen:
- Hoe een bedrijf door heldere focus, waarden en normen groot kan worden en hoe het door deze te verloochenen bijna te gronde wordt gericht.
- Hoe je in een diepe crisis kunt ingrijpen en mogelijkerwijs hieruit kunt klimmen
- Hoe je innovatie kunt managen en stroomlijnen en hoe je hierbij de “wisdom of the crowd” kunt aanwenden
Vele onderwerpen met minstens zo vele lijstjes en opsommingen.
Oordeel
En precies hier gaat het boek mijns inziens mank. Ondanks mijn passie voor LEGO en daarmee mijn (bedrijfskundige) nieuwsgierigheid naar de geschiedenis ervan kon het boek mij maar matig boeien.
Het boek is een opeenvolging van lijstjes en feiten. Dit had absoluut geen bezwaar hoeven te zijn ware het niet dat het weinig boeiend geschreven is. Als na het vijfde punt opnieuw wordt stil gestaan bij de beslissingen die CEO Knudstrup en collega’s nam en de gevolgen daarvan alvorens het punt inhoudelijk te bespreken, of dat de omzetten inmiddels weer geslonken waren als gevolg van de verkeerde keuzes, raak ik de aandacht kwijt.
Het lijkt ook wel of de schrijver (of redactie) geen keuze durfde te maken waardoor het einde van het boek hoofdstuk na hoofdstuk nog weer een nieuwe productlancering analyseert. Waarbij het ontbreken van paragraafnummers of korte samenvattingen het niet makkelijker maakte. Regelmatig was ik kwijt met welke opsomming ik inmiddels bezig was.
Misschien ben ik teveel fan van de schrijfwijze van Goldratt, of de recentere boeken zoals “De Prooi” van Jeroen smit, die als spannende jongensboeken geschreven zijn en toch inhoudelijk zeer sterk zijn. Maar ‘Steen voor Steen’ kon mij onvoldoende boeien en heb ik mij letterlijk door het boek heen geworsteld en moet ik zelfs bekennen het einde niet gehaald te hebben.
Is het daarmee een slecht boek? Nee, ik denk dat de inhoud zeer sterk is. Wat er beschreven staat is enorm interessant en is uiterst zinvol voor iedereen die een productenbedrijf wil laten groeien. Het geeft aan hoe je wel en hoe je niet met innovatie om kunt gaan. En ondanks de slechte vertaling van ‘wisdom of the crowd’ met ‘de wijsheid van de grote groep’ (in plaats van massa) geeft het uitstekende handvatten om hier juist pragmatisch mee om te gaan.
Maar los van dit negativisme, het was een feest van herkenning. De genoemde producten, en zeker ook de missers, sloten precies aan bij mijn eigen ervaringen. Toen ik rond het jaar 2000 in de winkel stond en rare ‘LEGO’ zag die niet eens uit elkaar konden. Ik zocht gewoon een doos blokjes voor oneindig speelplezier! Inmiddels puilt ons huis uit van de ‘lego kits’ en speelt zelfs de puberende oudste nog mee, al is het soms door het maken van ‘stop-motion’ films.
Over de auteur
David C. Robertson was van 2002 tot 2010 professor Innovation and Technology Management aan het IMD in Lausanne. In 2008 werd hij benoemd tot LEGO-professor, waardoor hij unieke toegang kreeg tot het management, de artners en de klanten van het bedrijf. Sinds 2011 is hij verbonden aan de University of Pennsylvania. Hiervoor was hij onder meer consultant bij McKinsey & Company. Hij behaalde zijn MBA en doctorstitel aan het Massachusetts Institute of Technology. www.robertsoninnovation.com
Steen voor steen – De opkomst, bijna-ondergang en spectaculaire wederopstanding van LEGO
David Robertson, Bill Breen
Bij Managementboek.nl voor € 12,62
De lego story in animatie:
Meer lezen
Boekrecensie: Re-inventing business
