Ieder mens geeft met zijn gedachten zijn eigen wereld vorm.
Als je er vanuit gaat dat de ander niet te vertrouwen is, zul je anders handelen dan als je er vanuit gaat dat de ander je goed zal behandelen. En de manier waarop jij omgaat met de ander, beïnvloedt het gedrag van de ander.
| ‘Waarom ben je alweer te laat? Ik betaal je om op tijd te komen,’ zei Jan, ondernemer, op boze toon tegen Achmed. Achmed schiet in de verdediging ‘ik kon er niets aan doen.’ Vervolgens gaat Achmed gefrustreerd aan het werk, en maakt hij een aantal fouten. |
Jan gaat er vanuit dat medewerkers van nature lui zijn, en dat je ze achter de broek moet zitten. Hij heeft zijn oordeel al klaar: Achmed is laat, omdat hij lui is. Had Jan een ander beeld van zijn medewerkers, bijvoorbeeld dat ze welwillend zijn en graag werken, dan had het gesprek heel anders gelopen:
| Je bent aan de late kant,’ zegt Jan op vriendelijke toon. ‘Dat klopt,’ zegt Achmed. ‘Ik had een lekke band. Ik werk straks wat langer door.’ En beiden gaan tevreden aan het werk. |
Hoe je denkt beïnvloedt je gedrag, en dat beïnvloedt de reactie van anderen.
Door bewust bezig te zijn met het weghalen van je ‘belemmerende overtuigingen’, zoals dat zo mooi omschreven wordt door coaches, ontstaat ruimte voor groei en verandering.
De rem erop: de top vijf van denkfouten
De top vijf van denkfouten die ondernemers en managers maken, luidt als volgt:
1. Catastrofaal denken
Als er iets fout gaat, is het direct een ramp. Alles is mis of gaat onherroepelijk fout:
‘De klant zal vertrekken, waardoor de omzet daalt, en ik uiteindelijk failliet ga’.
‘De klant zal vast een schadeclaim indienen, nu we deze fout hebben gemaakt.’
2. Gedachten lezen
Je denkt dat je weet wat anderen denken en voelen en dat is niet positief.
‘Hij gaat vast om korting vragen, en ik heb al geen marge, laat ik maar niet aanbieden’
‘Als klanten zien dat ik niet kan presenteren, dan vinden ze mijn producten slecht en gaan ze naar een ander’
3. Onderschatting van de eigen mogelijkheden
Je ziet alleen dingen van je zelf die je minder goed kan, en maakt dat groter. Goede prestaties worden gebagatelliseerd.
‘Het lukt nooit om deze klant binnen te halen, die is veel te groot’
‘Ik kan de directie nooit overtuigen van dit idee, want ik kom veel te onzeker over’
‘Ach zo’n tekst schrijven, dat kan toch ieder kind’
4. Zwartkijken
De toekomst is somber, elke beer op de weg zie je al van een afstand staan. Je denkt in problemen niet in oplossingen.
‘De crisis zal alleen maar erger worden’
‘Het lukt nooit om deze problemen te overwinnen. Ik blijf hier de rest van mijn leven mee zitten’
‘De bank zal me de lening nooit verstrekken’
5. Zwart-wit denken
Nuances zijn je vreemd; het is goed of fout, alles of niets. Het is óf positief óf negatief, terwijl de waarheid veelal in het midden zal liggen.
‘Dit klantgesprek ging niet goed, ik zal nooit een goed klantengesprek hebben’
‘Als ik niet mee kan praten met de anderen, dan vinden ze mij maar niks’
‘Altijd als ik naar een netwerkbijeenkomst ga, is er nooit iemand waar ik wat aan heb’
Op volle snelheid: van beperking naar groei!
Om van beperkende gedachten naar groei te komen, is het volgende stappenplan ontwikkeld.
Stap 1: ontdek je belemmerende gedachten
Elke keer als je jezelf betrapt op het denken van iets negatiefs, zoals ‘dat kan ik niet’, ‘die prospect zal nooit klant bij ons worden’, ‘die lening krijg ik toch niet’, schrijf je de negatieve gedachte op.
Stap 2: Onderzoek
Je bekijkt de gedachten kritisch en gaat onderzoeken of ze realistisch zijn. Is de gedachte op feiten gebaseerd? Is het écht wel zo, of zijn er andere verklaringen? Bovenstaande lijst van meest gemaakte denkfouten kun je daarbij gebruiken als checklist.
Stap 3: Vervang
Als je niet-realistische gedachten ontdekt, dan ga je deze voortaan vervangen door een meer realistische gedachte. Een gedachte die meer overeen komt met de feiten en daardoor veel minder angst oproept. Met deze nieuwe gedachte gewapend, begeef je je in situaties op die je voorheen vermeed, en zullen nieuwe kansen zich voordoen.
Dit stappenplan komt niet zomaar uit de lucht vallen, het komt uit het gedachten goed van Neurolinguïstisch programmeren (NLP). Probeer het maar eens, ik ben benieuwd of het voor jou net zo goed werkt als voor mij.
Meer lezen
Boekrecensie: Dromen, durven doen
Wat is jouw stip op de horizon?
